Bierblog

Bockbier
De Bierstijl Bockbier is oorspronkelijk in de plaats Einbeck in Duitsland ontstaan. Einbeck ligt in de Duitse deelstaat Nedersaksen. In Einbeck brouwde men een bovengistend bier, dat was gemaakt van tarwemout. De kleur van dit sterke bier was geel. Waarschijnlijk is er ooit iemand geweest, die na het nuttigen van een aantal krachtige bieren, de naam Einbeck niet goed meer uitsprak. Deze persoon sprak Einbeck uit als Einbock. Vrij vertaald: ein Bock, oftewel één Bock.
Einbeck was in de 13^e eeuw een belangrijke Hanzestad. Het sterke bier, dat in deze Hanzestad werd gebrouwen, werd geëxporteerd naar o.a. Hamburg, Riga en Stockholm.

Het sterke bier uit Einbock was erg populair. In de zuidelijke Duitse deelstaat Beieren wilde men het populaire bier uit Einbeck ook gaan brouwen. Hertog Willem V zette een eigen brouwerij op: het Hofbräuhaus. Deze in München gevestigde brouwerij probeerde hetzelfde bier te gaan brouwen als het sterke bier uit Einbeck. Helaas werd dit geen succes. Het bier van het Hofbräuhaus was kwalitatief niet zo goed als het oorspronkelijke krachtige bier uit Einbeck.
Voor dit probleem werd in 1612 een slimme oplossing gevonden. Brouwer Elias Pilcher, die bier in Einbeck brouwt, werd aangetrokken om in München te gaan brouwen. Hij slaagde erin om in München bier te brouwen naar ‘Einbecker art’. In Beieren werd dit Ainpöcksich bier genoemd. Vaak werd deze naam afgekort naar Ainpöck. In het gewone taalgebruik werd dit bier vaak ‘ein Bock’ genoemd.

In het begin van de 19^e eeuw verdween het Ainpöcksich bier. In de Duitse deelstaat Beieren ging men op grote schaal ondergistend bier brouwen. Hier ontstond het Bockbier, dat wij nu nog altijd kennen. Dit bier was (licht)bruin van kleur, krachtig van smaak en gebrouwen van gerstemout. Kort samengevat kan je concluderen, dat de naam van Bockbier in Einbeck is ontstaan, maar dat het huidige recept van Bockbier in München is ontstaan.

Bockbier wordt vaak als seizoensbier in de herfst en in de winter verkocht. Vaak is Bockbier in Nederland verkrijgbaar van eind september tot februari. In Nederland was de Amstel Brouwerij in 1872 de eerste die haar Bock op de markt bracht.

Dubbelbock
In Duitsland gevestigde Italiaanse monniken brouwden in de 18^e eeuw een extra sterke versie van het Bockbier, dat bekend werd onder de naam Dubbelbock en waarvan Salvator de eerste en meest succesvolle specialiteit is. Dubbelbock (Doppelbock in het Duits) heeft een bijzondere betekenis in Beieren. Dubbelbock is traditioneel het bier van het vijfde jaargetijde in München. Dit is het begin van de vastentijd. Dubbelbock is een extra zwaar gebrouwen bier, waarmee men de vastentijd goed kan doorkomen. Vaak wordt het aanslaan van het eerste fust of vat Dubbelbock op een feestelijke manier gevierd.

Dubbelbock heeft een hogere moutstorting dan Bockbier. Voor Dubbelbock worden dus meer grondstoffen gebruikt. Dubbelbock heeft vaak een iets hoger alcoholpercentage dan Bockbier. Duitse Dubbelbock bieren eindigen vaak op -ator, bijvoorbeeld Paulaner Salvator. In Nederland is Brand Dubbelbock een goed voorbeeld van deze Bierstijl.

Meibock
Leuk om te weten is, dat Bockbier oorspronkelijk Meibock bier was. Meibock is, net als het gewone Bockbier, ook afkomstig uit Duitsland. Het grote verschil met het gewone Bockbier is, dat een Meibock blond van kleur is. Daarnaast is de smaak van Meibock fruitiger dan een Bockbier. Bij Bockbier zijn vaak tonen van karamel en gebrande mout waarneembaar. In Nederland wordt Meibock onder de naam Lentebock op de markt verkocht. Veel Nederlandse brouwerijen hebben een Lentebock in haar bierassortiment.

Bockbier, Dubbelbock en Meibock zijn drie prachtige Bierstijlen, waar je als bierliefhebber van kan genieten.

N.B. Een bok heeft niks te maken met de Bierstijl Bockbier.

 

StiBON 3 – Obertrum
Mijn weg naar het Biersommelierschap begon eind 2017, toen ik in Gulpen begon aan StiBON 1. Na het behalen van StiBON 1 ben ik in september 2018 begonnen aan StiBON 2 in Eindhoven. Op 18 november 2019 ben ik geslaagd voor StiBON 2. Toen ik officieel was geslaagd voor StiBON 2, heb ik mij gelijk ingeschreven voor StiBON 3. Voor StiBON 3 ben ik naar Obertrum in Oostenrijk geweest. Obertrum is een kleine plaats, gelegen nabij Salzburg.  Op donderdag 23 en op vrijdag 24 januari 2020 heb ik mijn opleiding tot Internationaal Biersommelier[1] voltooid bij Kiesbye Akademie BierKulturHaus.

Heenreis naar Salzburg
Omdat ik volop van mijn laatste stap naar het Biersommelierschap wilde genieten, besloot ik om al op dinsdag 21 januari 2020 naar Oostenrijk te vertrekken. Ik vloog op dinsdag 21 januari 2020 van Eindhoven naar Salzburg. In Salzburg verbleef ik één nacht. Bij ‘The Bar’ op Eindhoven Airport begon de start van mijn StiBON 3-avontuur met het nuttigen van Wanderlust van Van Moll, een smaakvolle (non-alcoholische) IPA met een alcoholpercentage van slechts 0,3%.

In Salzburg bracht ik een bezoek aan diverse bierige locaties, waar ik natuurlijk ook verschillende bieren heb gedronken. Op dinsdag 21 januari heb ik in het mooie Salzburg gedineerd bij Die Weisse. Dit is een Weizen bierbrouwerij in Salzburg. Op deze dag bracht ik ook nog een bezoek aan Murphy’s Law Irish Pub en Alchimiste Belge. Voor mij een mooie combinatie van de Oostenrijkse-, de Ierse- en de Belgische biercultuur.

Gasthof Neumayr in Obertrum
Op woensdag 22 januari 2020 reisde ik vanuit Salzburg verder naar Obertrum. Uiteindelijk zouden alle 12 kandidaat-Biersommeliers op woensdag aankomen in Obertrum. Ik verbleef in Obertrum bij Gasthof Neumayr. Op deze eerste avond was ook Internationaal Biersommelier en mede oprichter van StiBON, Henri Reuchlin, aanwezig. En ook bij de Augustiner Bräu zou Henri Reuchlin de volgende dag aanwezig zijn. We vonden het allemaal erg leuk, dat zo’n icoon uit de bierwereld voor een gedeelte bij onze StiBON 3-opleiding aanwezig was.
Bij Gasthof Neumayr genoot ik op de eerste dag van diverse Trumer bieren. Zelf nuttigde ik Obertrumer Märzen (Märzen, 4,8% alcohol), Trumer Hopfenspiel (Session Pilsener, 2,9% alcohol) en Trumer Pils (Pilsener, 4,9% alcohol).

Dag 1 Kiesby Akademie BierKulturHaus

Geschiedenis & Oktoberfest bieren
De eerste dag van mijn StiBON 3-opleiding was ingedeeld in diverse modules. De lessen werden gegeven door Training Manager en Internationaal Biersommelier Jens Luckart. Deze Oostenrijkse docent gaf ons les in het Engels. We begonnen ’s morgens om 08.30 uur met de geschiedenis van de Duitse en Oostenrijkse Bierstijlen. Vervolgens gingen wij om 09.30 uur verder met het proeven van Oostenrijkse bieren. De Oostenrijkse bieren, die we hebben geproefd, waren Oktoberfest bieren. De opdracht was het differentiëren van Oktoberfest bieren. We kregen 6 verschillende bieren, die behoorlijk op elkaar leken. Wij hadden als opdracht om deze bieren te onderscheiden op kleur, aroma, body en de bittere smaak. En daarnaast moest ik aangeven, welk Oktoberfest bier het beste bij deze Bierstijl past en welk Oktoberfest bier ikzelf het beste vond. De uitkomsten van iedereen werden besproken met Jens Luckart. Na het proeven van de Oktoberfest bieren was het tijd om te gaan lunchen. Bij de lunch dronk ik een Obertrumer Original, een ongefilterd Kellerbier met een alcoholpercentage van 4,8%.

Vergelijken glazen
Na het proeven van de Oktoberfest bieren gingen we verder met het vergelijken van twee verschillende bierglazen. Jens Luckart begon met de theoretische uitleg en daarna werd de theorie in de praktijk toegepast. Iedereen kreeg 1 flesje bier en moest dit in 2 verschillende glazen uitschenken. Wij kregen de Aventinus – Tap 06 – van Schneider Weisse. Dit is een Weizen-Dubbelbock. Een bier met zowel kenmerken van een Weizen alsook kenmerken van een Dubbelbock. De uitkomsten van deze praktische test waren erg interessant. Vooral het verschil in de schuimkraag en het aroma van dit bier waren opvallend.

Vatgerijpte bieren
Na de lunch kregen we een theoretische uitleg over vatgerijpte bieren. Vervolgens gingen we ’s middags om 14.30 uur vatgerijpte bieren proeven. We proefden de volgende bieren: Granitbock van Brauerei Hofstetten (Steinbier, 7,3% alcohol), Waldbier (S)our Edition van Kiesbye Naturbrauerei (Sour, 7% alcohol) en Jahrtausend Bock – Im Rumfass gereift van Müllerbräu Neuötting (Dubbelbock, 8,9% alcohol). Interessante bieren die een mooie smaakontwikkeling hebben ondergaan.

Mystery Shopping
Aan het einde van de middag was het tijd voor de ‘Mystery Shopping’ naar Salzburg. Onze StiBON 3-groep werd in kleinere groepjes opgesplitst. Samen met de docenten, die ons begeleiden namens StiBON, Jan Wolfs en John Schut, en onze docent Jens Luckart, vertrokken wij met een taxibus naar Salzburg. Alle groepen gingen naar verschillende locaties in Salzburg. De locaties, die wij bezochten, hadden allemaal een link met bier. Ik ging met mijn groepje naar de Trumerei. Dit is een restaurant in Salzburg met een uitgebreide bierkaart. Het was de bedoeling, dat wij tijdens ons bezoek, dit restaurant op een groot aantal criteria moesten beoordelen. De belangrijkste criteria waren: de inrichting van het restaurant, de presentatie van de bierkaart, de presentatie van de speciale bieren op borden of t.v. schermen, de beschrijvingen van de bieren op de kaart, de kennis van de ober van de bierkaart, het serveren en presenteren van het bier, de kwaliteit van het bier, de bier- en spijs suggesties en de kennis van de ober van de geschiedenis van diverse bieren en bierstijlen. De uitkomsten en de aanbevelingen van onze beoordelingen zouden later aan het restaurant worden doorgestuurd.
Bij de Trumerei genoten wij van een heerlijke maaltijd. Bij het eten heb ik nog 2 bieren gedronken: Oids Troad van WOIF (Pale Ale, alcoholpercentage 5,2%) en Trumer Imperial van de Trumer Privatbrauerei (Imperial Pilsener, alcoholpercentage 7,5%).

Augustiner Bräu
Na het interessante bezoek aan de Trumerei gingen wij verder naar Augustiner Bräu in Salzburg. Augustiner Bräu is het grootste bierrestaurant in Oostenrijk. In dit bierrestaurant kwamen alle groepen, die wij gevormd hadden, weer bij elkaar. Het bier wordt hier rechtstreeks uit grote houten vaten getapt en geserveerd in stenen mokken van een ½ liter of 1 liter. Het bezoek aan deze locatie was het einde van onze Salzburg-tour. We vertrokken uit Salzburg weer met de taxibus naar Obertrum. In Obertrum gingen we nog met een deel van onze StiBON 3-groep op stap om nog een paar bieren te nuttigen en even na te genieten van al onze bierervaringen, die wij vandaag hebben opgedaan.

Dag 2 Kiesby Akademie BierKulturHaus

Bier & Spijs
Op de 2^e dag van mijn StiBON 3-opleiding stond de ochtend in het teken van 2 lessen: Bier & Spijs en Foodpairing. We begonnen ’s morgens om 08.30 uur met één van mijn favoriete onderdelen: Bier & Spijs. Chef-kok Karl Zuser Jun van Gasthof Riedberg ging samen met alle kandidaat-Biersommeliers een aantal heerlijke gerechten bereiden en serveerde hierbij passende bieren. Karl Zuser Jun wist zelf veel over het bereiden en serveren van mooie Bier- en Spijscombinaties te vertellen.

Bij Kiesby Akademie BierKulturHaus genoten wij van de onderstaande Bier- en Spijscombinaties:

1. Maisel’s Weisse Alkoholfrei van Brauerei Gebr. Maisel (Tarwebier, <0,5% alcohol) & vers fruit. In een glas met vers fruit schonken wij het alcoholvrije bier.
2. Wiener Lager van Brauerei Schwechat (Lager, 5,5% alcohol) & een frisse bladsalade met bier azijn.
3. Erdinger Wei𝛃bier van Erdinger Weissbräu (Hefeweizen, 5,3% alcohol) & Weizen biersoep met croutons van moutdeeg en gemoute slagroom.
4. Big Easy van Brauwerk Wien (Session IPA, 4,3% alcohol) & Snoekbaars in wort gepocheerd op wortel met gemoute aardappelen.
5. Maximator Doppelbock van Augustiner-Bräu München (Dubbelbock, 7,5% alcohol) & Stoofpotje met donker bier en bier knoedels.
6. Waldbier 2018 Holzbirne van Kiesbye Naturbrauerei (Houtgerijpte Ale, 6,7% alcohol) & Bierpannenkoek met huisgemaakte biergelei.

De les Foodpairing werd gegeven door Jens Luckart. Deze les bestond uit het combineren en vergelijken van 5 bieren met 5 verschillende gerechten. Wij proefden de volgende bieren: Forst Premium (neutraal van smaak), Bloemenbier (zoet van smaak), Obertrumer Bio Radler (zuur van smaak), Hop Gun (bitter van smaak) en Brew Age Stout (smaak van gebrande mout). De gerechten, die wij proefden, waren een salade (bitter), citroen (zuur), gezouten brood (zout), suikercake (zoet) en brood met chili (pittig). De uitkomsten waren natuurlijk erg uiteenlopend. De beste Bier- en Spijscombinatie vond ik het Bloemenbier & de suikercake. Bij deze combinatie werd zowel het bier als het gerecht smaakvoller.

Examen StiBON 3 & rondleiding Trumer brouwerij
Na deze zeer interessante en smaakvolle lessen was het tijd voor de middagpauze. Hierna gingen alle kandidaat-Biersommeliers om 13.00 uur het theorie-examen maken voor StiBON 3! Dit theorie-examen was volledig in het Engels. De uitslag van het StiBON 3-examen kregen wij later op deze dag te horen. Met de hele groep gingen we eerst genieten van een rondleiding met een proeverij bij de Trumer brouwerij in Obertrum. Van gids Johanna van de Trumer brouwerij kregen we een zeer leuke rondleiding. In de proefruimte mochten we zelf bier tappen en genieten van een aantal speciaalbieren op fles. Na de rondleiding gingen we weer terug naar de Kiesby Akademie.

Internationaal Biersommelier & stacheln
Iedereen kreeg bij Kiesby Akademie te horen dat hij of zij was geslaagd voor StiBON 3! En vanaf dit zeer bijzondere moment mag ik mij officieel Internationaal Biersommelier noemen. Voordat we het diploma kregen, gingen we eerst nog stacheln en genieten van een heerlijk diner. Na mijn StiBON 1-opleiding bij de Gulpener Bierbrouwerij is dit de tweede keer dat ik ga stacheln. Internationaal Biersommelier en docent Jens Luckart liet ons zien hoe je bier kan stacheln.  Een stachel is een lange ijzeren pook of staaf, die gloeiend heet gemaakt wordt.  Bij het stacheln wordt deze hete staaf langzaam rondgedraaid in een glas koud bier. De hitte van de staaf zorgt ervoor dat de suiker in het bier karamelliseert. Er ontstaat nu ook een fijne karamelsmaak in het bier. Het schuim van het bier wordt sneller verwarmd dan het bier zelf. Bij het nemen van een slok gestacheltes bier, proef je eerst het lauwe schuim en daarna het koude bier. Bier stacheln is een typische Oostenrijkse en Zuid-Duitse traditie. Dit is een zeer bijzondere techniek.  Stacheln is erg leuk om te doen!

Diplom Biersommelier
Na het diner kreeg ik mijn Diplom Biersommelier (= de officiële naam op het diploma) uitgereikt. Het Diplom Biersommelier kreeg iedereen in een prachtige lijst. Bij de officiële uitreiking ging iedereen om de beurt op de foto met Jens Luckart, Jan Wolfs en John Schut. Dit was een fantastisch moment voor iedereen. Na de diploma-uitreiking gingen we natuurlijk genieten van diverse mooie bieren en bleef het nog lang gezellig in Obertrum. De volgende dag reisde iedereen weer terug naar huis. Met het vliegtuig vloog ik van Salzburg naar Eindhoven. Natuurlijk met mijn behaalde én ingelijste Diplom Biersommelier mee in de handbagage.

---

[1] Bron: https://stibon.nl/biersommeliers/

Bierwerk Züri
Op de negende dag van onze treinvakantie reisden we van Zermatt naar Zürich. In Zermatt hebben wij de beroemde berg de Matterhorn gezien en daarnaast zijn wij ook in de spectaculaire Gorner-kloof geweest. De treinreis naar Zürich verliep voorspoedig. Eigenlijk zoals elke treinreis in Zwitserland. De treinen rijden in dit Alpenland allemaal keurig op tijd. In de stad Zürich stond een bezoek gepland aan het Brouwlokaal van brouwerij Bierwerk Züri. Het Brouwlokaal van deze brouwerij wordt ook wel een Brewpub genoemd. Een Brewpub is eigenlijk een combinatie van een restaurant en een brouwerij.

Bierwerk Züri is opgericht in 2021 en is dus nog een hele jonge brouwerij. Ook de oprichters zijn jonge mensen. Bierwerk Züri is opgericht door Lidia, Valeria en Max. Lidia en Valeria zijn twee zussen en komen uit Zürich. Max komt oorspronkelijk uit Beieren. De missie van Bierwerk Züri is om het beste bier zo vers mogelijk aan te bieden.

Bij Bierwerk Züri kan je binnen en buiten genieten van je bieren. Binnen staan de tafels van deze Brewpub tussen de CKT’s (Cilindrisch-conische tanks) en de bar. Op het sfeervol verlichte terras kan je natuurlijk ook genieten van een goed glas bier.
Van de tap worden 5 eigen gebrouwen bieren rechtstreeks uit de tank getapt, verser kan het dus niet. Daarnaast heeft de Brewpub van Bierwerk Züri ook nog eens 4 gastbieren op de tap. Zelf heb ik 2 eigen bieren van de tap gedronken en 2 gastbieren.

Geproefde bieren
Bij Bierwerk Züri dronk ik de volgende bieren van de tap:

1. Bierwerk Züri – Session IPA (4,5 %). Een smaakvolle Session IPA. Opvallend is de zeer licht gele kleur van dit bier. De basissmaak is bitter, licht zoet en licht zuur. De schuimkraag is inzakkend. Het bier is fruitig en heeft een droge afdronk.

2. Bierwerk Züri – IPA (6 %). Een degelijke IPA. De smaak is bitter, licht zoet en licht zuur. Er zijn tonen van dennen, pijnboom en citrus waarneembaar. Het is een hoppig, moutig en fruitig bier. Deze IPA is lichtgeel van kleur. De schuimkraag is inzakkend. De afdronk is bitter.

3. Elusive Brewing – The Lost Stars (6 %). The Lost Stars is een Engelse IPA met mooie grapefruittonen, waardoor de bitterheid van dit bier goed naar voren komt. Dit bier is hoppig en fruitig. Er zijn citrus- en harsige tonen waarneembaar. De schuimkraag is inzakkend. De afdronk is bitter. Zeker een aanrader als je van een goede IPA houdt!

4. Free State Brewing Co. – Moonbase Alpha (5,4 %). Moonbase Alpha is een Amerikaanse New England IPA met een hoge bitterheidswaarde. Een hoge bitterheid kan ik persoonlijk erg waarderen. Daarnaast is dit bier harsig, hoppig en fruitig. Naast de bittere smaak is dit bier licht zoet en licht zuur van smaak. De schuimkraag is snel inzakkend. Moonbase Alpha heeft een stevige en bittere afdronk.

Terug naar huis
Het bezoek aan de Brewpub van Bierwerk Züri was erg leuk en interessant. Een mooie locatie in Zürich waarbij je eigen gebrouwen bieren rechtstreeks uit de tank kan proeven. Een prachtige afsluiter van onze treinvakantie in Zwitserland. In Zürich verbleven wij één nacht, daarna begon onze terugreis naar Nederland. De terugreis begon met een korte treinreis van Zürich naar Bazel. Daarna reisden wij verder met de ICE hogesnelheidstrein van Bazel naar Utrecht. En met deze treinreis eindigde onze treinvakantie naar Zwitserland. Reizen met diverse (panorama) treinen is een prachtige en relaxte manier om een land beter te leren kennen. Zeker een aanrader voor een ieder die van mooie reizen houdt!

Bierliebe & Friends
Na een treinreis van 1 uur, kwamen Sjoerd en ik aan in het centrum van Luzern. De afgelopen 2 dagen verbleven wij in Bern, een stad met ongeveer 134.000 inwoners. Luzern is een stuk kleiner, in deze stad wonen ongeveer 80.000 mensen. In ongeveer een halve dag hadden we de belangrijkste bezienswaardigheden van Luzern bekeken. Het was prachtig weer in Luzern, ’s middags was het maar liefst 22 graden Celsius! Heerlijke temperaturen in oktober. In de namiddag besloten we, dat het tijd was om te gaan genieten van een aantal heerlijke bieren. Wij kozen voor het terras van Bierliebe & Friends. Een prachtige locatie met mooie bieren en daarnaast ook nog een kleine kaart.

Bierliebe & Friends is gevestigd in het centrum van Luzern en heeft een prachtig terras, dat gelegen is aan het water. Vanwege mijn interesse in bier attendeerde de barman mij erop om even binnen te komen kijken. In het pand van Bierliebe & Friends is veel moois te zien. Op de begane grond bevinden zich de bar en diverse zitgelegenheden. Op de eerste verdieping staat een stamtafel, met hier achter een grote kaart van Zwitserland. Zowel links als rechts van deze landkaart staan de bieren weergegeven, die Bierliebe & Friends verkoopt en uit welke plaatsen deze bieren afkomstig zijn uit Zwitserland. Erg leuk om te zien.

Nadat ik het pand uitgebreid van binnen had bekeken, en de nodige foto’s had gemaakt, was het tijd om op het terras te gaan genieten van een aantal heerlijke bieren. Van de tap zijn er 12 bieren verkrijgbaar en op fles zijn er 50 bieren verkrijgbaar bij Bierliebe & Friends. Alle bieren zijn van onafhankelijke brouwerijen uit Zwitserland.

Geproefde bieren
Bij Brouwerij Bierliebe & Friends dronk ik de volgende bieren van de tap:

1. Aare Bier – Kellerfrisch (5 %). Een mooi Zwitsers Kellerbier. Bitter en licht zoet van smaak. Een droog, clean en hoppig bier. De schuimkraag is inzakkend. Kellerfrisch heeft een korte en licht bittere afdronk.

2. Kitchen Brew – American Pale Ale (5,5%). Een heerlijke Zwitserse Pale Ale met fijne bitterhoppen. De basissmaak is bitter en licht zoet. Het is een licht fruitig bier met een inzakkende schuimkraag. De afdronk is bitter.

3. Bierliebe – Hazy Love (5,5%). Een prima eigen gebrouwen bier van Bierliebe & Friends. Hazy Love is een New England IPA. Het bier is hoppig, bloemig en fruitig (tropisch fruit). De basissmaak is zoet, bitter en licht zuur. De schuimkraag is inzakkend. De afdronk is bitter.

Panoramatreinen
Na het proeven van deze heerlijke bieren bij Bierliebe & Friends gingen Sjoerd en ik in Luzern op zoek naar een goed restaurant. In Luzern verbleven wij één nacht, daarna vervolgden wij onze treinvakantie naar Lugano. Lugano is gelegen in het zuiden van Zwitserland en ligt aan het Meer van Lugano. Op ons reisprogramma staan diverse routes gepland met waanzinnig mooie panoramatreinen. In Zwitserland reizen wij verder met o.a. de Gotthard Panorama Express, de Bernina Express en de Glacier Express. Na al deze mooie treinreizen kwamen we op de negende dag van onze vakantie aan in Zürich. In deze stad stond een bezoek aan Brouwlokaal & brouwerij Bierwerk Züri op het programma. In de volgende Bierblog zal ik meer over deze brouwerij gaan vertellen.

Brouwerij Altes Tramdepot
Voordat wij op vakantie naar Zwitserland gingen, had ik een lijstje gemaakt met brouwerijen, restaurants en andere bierige locaties. Brouwerij Altes Tramdepot stond ook op mijn lijstje. Vanaf het terras, dat bij deze oude tramhal ligt, kan je genieten van een prachtig uitzicht op de oude binnenstad van Bern.

Brouwerij Altes Tramdepot is vanuit het centrum ongeveer 10 minuten lopen. Vanuit het centrum gezien ligt Altes Tramdepot aan de overkant van de rivier Aare, die door de stad Bern stroomt. Bij Altes Tramdepot wordt niet alleen maar bier gebrouwen. Brouwerij Altes Tramdepot bestaat uit een restaurant, een brouwerij, een klein boetiekhotel en een prachtig terras. In het restaurant zijn veel lokale gerechten verkrijgbaar, maar daarnaast ook seizoensgebonden specialiteiten en wisselende weekmenu’s.

Altes Tramdepot is opgericht in 1998. Bij Brouwerij Altes Tramdepot wordt 4 tot 6 keer bier gebrouwen per week. In totaal wordt er meer dan 3.200 hectoliter bier per jaar gebrouwen.[1] Twintig jaar geleden werd er 900 hectoliter bier per jaar gebrouwen. De hoeveelheid gebrouwen bier is in de loop van de jaren dus flink toegenomen. Het bier wordt gebrouwen in het midden van het restaurant in enorme koperen ketels. Alle bieren zijn ongefilterd. Toen Sjoerd en ik bij Altes Tramdepot waren, konden wij kiezen uit 5 eigen gebrouwen Tram bieren van de tap. Van deze 5 bieren zijn er 3 het hele jaar door verkrijgbaar: Helles, Weizen en Märzen. De andere 2 tapbieren wisselen regelmatig.

Geproefde bieren
Bij Brouwerij Altes Tramdepot dronk ik de volgende bieren:

1. Tram Sommer Weizen (5,1%). Een goede Weizen, waarbij banaan goed waarneembaar is. Het is een fruitig en volmondig bier. De basissmaak is zoet, licht zuur en licht bitter. De schuimkraag is inzakkend. De afdronk is zacht en romig.

2. Colonia (4,3%). Dit bier is gebrouwen van hoge gisting, maar drinkt net als bijvoorbeeld een Pilsener, gevaarlijk snel weg. Het bier is moutig, clean en fris. De basissmaak is bitter, licht zoet en licht zuur. De schuimkraag is redelijk snel inzakkend. De afdronk is kort en licht bitter.

3. Tørst (4,5%). Dit bier is een Farmhouse IPA. Eigenlijk een soort IPA met kenmerken van een Saison. Het bier is perfect in balans. Tørst is fruitig (citrus), bloemig en clean. De basissmaak is bitter, licht zoet en licht zuur. De schuimkraag is inzakkend. De afdronk is droog.

Alle 3 bieren dronk ik van de tap. Van de Colonia had ik een proefglas en van de Tram Sommer Weizen en Tørst bestelde ik een normaal glas.

Bezienswaardigheden Bern
Buiten de locaties, waar het gerstenat rijkelijk vloeit, heeft de Zwitserse stad Bern nog veel meer te bieden. De onderstaande bezienswaardigheden zijn zeker een bezoek waard:

1. Berner Münster. Dit is dé kathedraal van Bern. De Berner Münster is met een hoogte van 100 meter de grootste kerk van Zwitserland. Wanneer je de 354 treden hebt beklommen, kan je genieten van een adembenemend uitzicht over de stad.

2. Bärengraben. De Beer is hét symbool van Bern. Overal in de stad zijn beelden van beren te bewonderen. Bärengraben is de Berenkuil in Bern waar nog altijd 3 beren te bewonderen zijn. Deze Berenkuil ligt vlakbij Brouwerij Altes Tramdepot, aan de rivier de Aare.

3. Zytglogge. Dit is een reusachtige klok in het historische centrum van Bern. De astronomische klok geeft niet alleen de tijd aan, maar ook de stand van de zon en de maan.

De binnenstad van Bern, het Parlementsgebouw van Bern, de Zytglogge, de Bärengraben en de rivier de Aare staan allemaal op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Ons bezoek aan Bern en diverse bierige locaties is zeker de moeite waard. Het bezoeken van Brouwerij Altes Tramdepot is een must-see voor elke bierliefhebber. Na ons verblijf in de stad Bern, reizen Sjoerd en ik verder met de trein naar Luzern. In de volgende Bierblog zal ik meer vertellen over mijn bezoek aan Bierliebe & Friends. Deze bierige locatie bevindt zich in het centrum van Luzern. Bierliebe & Friends bezoeken wij op de derde dag van onze treinvakantie in Zwitserland.

---

[1] Bron: https://altestramdepot.ch/cmsfiles/hp_unternehmensgeschichte.pdf